Planten stekken: tips & werkwijze

Planten stekken

Het is altijd leuk om nieuwe planten in je tuin te zetten. Een manier om dit te doen zonder dat je steeds nieuwe planten hoeft te kopen, is door tuinplanten te stekken. Met stekken kun je namelijk eenvoudig de planten in je tuin vermeerderen. In dit artikel gaan we dieper in op wat dit precies is en geven we tips over hoe je dit het beste kunt doen.

Wat is stekken?

Stekken zijn stukjes plant die van een moederplant worden genomen en gebruikt om nieuwe jonge planten te krijgen. Ze kunnen worden genomen van stengels, bladeren of wortels. De stek wordt dan in aarde of water geplaatst om ze op te kweken tot een volwaardige plant.

De beste periode om te stekken is in het voorjaar, als de plant volop in groei is. Maar ook in de zomer en herfst is vermeerderen op deze manier mogelijk.

Hoe werkt stekken?

De werkwijze voor het stekken van planten is als volgt:

  1. Kies de juiste planten: kies planten die geschikt zijn voor stekken, zoals rozen, klimop, hibiscus, vijgen en lavendel.
  2. Maak de stekken: snijd de stekken van de plant af met een scherp mes of snoeischaar. Gebruik gezonde, jonge scheuten of takken die nog niet houtachtig zijn.
  3. Verwijder bladeren: verwijder het blad van de onderste helft van de stekken.
  4. Gebruik stekpoeder: behandel de stekken met een stekpoeder om de groei van wortels te stimuleren.
  5. Aanplanten: zet de stekken in een bakje met gewone potgrond of in een glas water. Houd de aarde of het water vochtig.
  6. Plaats de stekken in een kweekkas: plaats de pot of het glas met stekken in een kweekkas of in een plastic zak om de vochtigheid te behouden.
  7. Verzorg de stekken: verzorg de stekken door regelmatig te controleren of de aarde of het water vochtig is en door eventueel te besproeien.
  8. Wortelen: in de meeste gevallen zullen de stekken na ongeveer 4 weken wortelen en kun je ze uitplanten in de volle grond. Houd de stekken eerst beschermd tegen de zon en wind, zodat ze de kans krijgen om goed aan te slaan.

Andere manieren om planten te vermeerderen

Delen of scheuren

Een andere manier om te vermeerderen is door ze te delen, ook wel scheuren genoemd. Dit is een eenvoudige manier om meerdere mooie planten uit één enkele plant te krijgen. Het proces begint met het uitgraven van de plant uit de grond. Hierbij is het belangrijk om te zorgen dat de plant voldoende water heeft gekregen en dat de grond niet te droog is. Als de grond te droog is, zullen de wortels van de plant sneller beschadigd raken tijdens het uitgraven.

Eenmaal uitgegraven, kun je de plant in delen snijden met een scherp mes of snoeischaar. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat elk deel minimaal één oog (knop) heeft, zodat de plant weer kan gaan groeien. Na het delen, kun je ze weer in de grond zetten of in potten plaatsen.

Het is belangrijk om te onthouden dat sommige planten beter geschikt zijn voor het delen dan andere. Alle vaste planten die in polvorm groeien kun je delen. Bijvoorbeeld hosta’s, de helleborus en geraniums zijn geschikt voor het delen, terwijl andere soorten zoals rozen, niet geschikt zijn. Het is ook belangrijk om te weten dat het delen het beste kan worden gedaan tijdens de groeifase, zoals in het vroege voorjaar of in het najaar.

Afleggen

Afleggen is een andere manier om tuinplanten te vermeerderen. Dit proces lijkt op stekken, maar in plaats van takken af te snijden en ze in aarde of water te zetten, wordt er gebruik gemaakt van materiaal dat aan de volwassen plant vast blijft zitten. Een jonge tak wordt vastgezet in de grond terwijl de moederplant het nieuwe stekje voedt terwijl zich wortels vormen.

Het proces van afleggen begint met het selecteren van een geschikte tak van de ouderplant. Hierbij is het belangrijk dat de tak gezond en stevig is. Vervolgens wordt de tak in een schuine hoek in de grond gestoken, zodat de onderste bladeren in de grond zitten. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de tak in contact blijft met de grond, zodat er wortels kunnen gaan groeien.

Afleggen is een effectievere manier van vermeerderen in vergelijking met stekken, omdat de tak direct wordt geleverd met voedingsstoffen van de moederplant. Dit maakt het proces van het groeien van wortels sneller en het zorgt voor een betere kans op overleving.

Enten

Enten is een techniek die al eeuwenlang wordt toegepast. Het doel van enten is om de kwaliteiten van twee planten te combineren in één plant. Dit wordt gedaan door een stek van een gezonde ziekteresistente soort vast te maken aan een andere plant. Vaak wordt dit gedaan om de positieve eigenschappen, zoals aantrekkelijke bloemen of lekker fruit over te nemen. 

De stek wordt in de juiste groeifase op de onderstam geplaatst en zal vervolgens vergroeien met de onderstam. Hierdoor ontstaat een samenvoeging met de kwaliteiten van beide oorspronkelijke planten. Enten is een effectieve manier om planten te verbeteren en wordt onder andere gedaan bij fruitbomen,  rozenstruiken en de sering.